The High Line สวน-สาย-สูง กลางมหานครนิวยอร์ก

“แม้ว่าสวนสาธารณะ The High Line จะเป็นสวนสาธารณะที่แพงที่สุดเมื่อเทียบราคาต่อเอเคอร์

หากก็ทำให้เป็นสถานที่ที่ดึงดูดนักท่องเที่ยวจากทุกมุมโลกได้มากถึงหกล้านคนต่อปี”

เมื่อออกจากสถานีรถไฟใต้ดินบนอเวนิวที่ 11 ในมหานครนิวยอร์ก ประเทศสหรัฐอเมริกา แล้วเดินมุ่งหน้าไปบนถนนสายที่ 30 ตรงไปยังจุดตัดของอเวนิวที่ 10 ไม่นานนัก บันไดสูงที่ดูเผินๆ ก็ไม่ต่างอะไรกับบันไดสะพานลอยข้ามถนนในบ้านเราก็ปรากฏแก่สายตา… หากนั่นไม่ใช่แค่ทางขึ้นสะพานลอยข้ามถนน มันคือทางขึ้นสวนสาธารณะที่มีลักษณะพิเศษที่สุดในโลก The High Line (เดอะ ไฮ ไลน์)

The High Line คือสวนสาธารณะที่ดัดแปลงจากทางรถไฟยกระดับซึ่งไม่ได้ใช้งานนานแล้ว ในยุคก่อนคริสตศตวรรษที่ 19 ทิศตะวันตกของเกาะแมนฮัตตันเป็นศูนย์กลางของอุตสาหกรรม ขบวนรถไฟขนสินค้าจึงวิ่งปะปนอยู่บนถนนด้านตะวันตกยาวไปจนถึงย่านมิดทาวน์ในปัจจุบัน สภาพการจราจรเช่นนั้นมีอันตรายมากถึงขนาดอเวนิวที่ 10 ถูกขนานนามว่าเป็น Death Avenue หรือ ‘เส้นทางแห่งความตาย’ แม้กระทั่งมีการริเริ่มให้มีขบวนการที่เรียกกันว่า West Side Cowboy หรือคาวบอยฝั่งตะวันตก ทำหน้าที่ขี่ม้านำหน้าขบวนรถไฟเพื่อเคลียร์เส้นทาง… ก็ยังช่วยได้ไม่มากนัก

เงาสะท้อนของนักท่องเที่ยว และเส้นทางสวนสาธารณะ The High Line

ฉายลงบนตึกสูงแห่งแมนฮัตตันที่ขนาบอยู่ระหว่างทาง

ในที่สุด เมืองนิวยอร์กก็ตัดสินใจสร้างทางรถไฟยกระดับชื่อ The High Line ขึ้น ถือเป็นการปรับปรุงครั้งใหญ่ทางด้านทิศตะวันตกของแมนฮัตตัน ทางรถไฟยกระดับนี้สร้างเสร็จและเริ่มมีรถไฟวิ่งในปี ค.ศ. 1934 ใช้เวลาทำโครงการนาน 5 ปี และใช้เงินลงทุนสูงกว่า 2,000 ล้านดอลลาร์ฯ เมื่อเทียบกับค่าเงินในปัจจุบัน

ต่อมามีการย้ายแหล่งผลิตด้านอุตสาหกรรมออกจากแมนฮัตตัน หรือแม้กระทั่งย้ายออกจากประเทศสหรัฐอเมริกา ประกอบเข้ากับนโยบายการสร้างโครงข่ายถนนเชื่อมระหว่างรัฐที่เรียกกันว่า Interstate Highway System ก็ทำให้เส้นทางรถไฟขนสินค้าเส้นนี้ตกยุคและหมดความจำเป็นไปในที่สุด รถไฟขบวนสุดท้ายที่วิ่งบนทางยกระดับ The High Line คือขบวนรถบรรทุกไก่งวงแช่แข็งในปี ค.ศ. 1980

หลังจากนี้เส้นทางรถไฟยกระดับสายนี้จึงได้ถูกทิ้งร้าง กลายเป็นที่อยู่อาศัยของนกพิราบ กระรอก คนติดยา คนไร้บ้าน และกลายเป็นย่านอันตรายของคนเมือง จนถึงขั้นมีแผนจะรื้อทิ้งในปี ค.ศ. 1999 หากก็มีกลุ่มคนที่เรียกตัวเองว่า Friend of The High Line นำโดย โจชัว เดวิด และ โรเบิร์ต แฮมมอนด์ ซึ่งเป็นผู้อยู่อาศัยในละแวกนั้น จัดตั้งกองทุนและโครงการเพื่อรักษาและดัดแปลงให้ทางรถไฟยกระดับสายนี้กลายเป็นสวนสาธารณะ

ในที่สุดโครงการของกลุ่ม Friend of The High Line ก็ประสบผลสำเร็จเกินคาด หลังจากระดมเงินบริจาคได้หลายล้านดอลลาร์ฯ แล้วเริ่มโครงการร่วมกับทางการนครนิวยอร์ก… ใช้เวลานานถึงสามปีระหว่างปี 2006-2009… แปลงโฉมทางรถไฟทิ้งร้างจนกลายเป็นแหล่งเสื่อมโทรม เป็นย่านอันตรายของเมือง ให้เป็นสวนสาธารณะที่มีความยาวถึง 2.33 กิโลเมตร มีเส้นทางให้ขึ้นลงเกือบทุกถนน (Street) ที่เป็นเลขคู่ ส่วนหนึ่งของเส้นทางนี้จะผ่านย่านที่เรียกว่า Chelsea Market ซึ่งเคยเป็นบ้านของ Nabisco แหล่งขนมอบที่ใหญ่ที่สุดในโลก และเป็นจุดกำเนิดของ ‘Oreo’   คุ้กกี้ยอดนิยมของอเมริกา

ตลอดทางบน The High Line มีทั้งไม้พุ่มไม้ประดับ เก้าอี้นั่งพักผ่อน  ทางเดินที่ซ้อนสลับอยู่กับทางรถไฟเก่า ลานกว้างนั่งเล่น ประดับประดาด้วยงานศิลปะ ทั้งยังมีความงามที่ไม่เหมือนใครด้วยมุมสูงของถนนหลายสายและตึกระฟ้ารูปทรงทันสมัยแปลกตาที่ขนาบอยู่ทั้งสองข้างตลอดทางเดินอันคดเคี้ยว นับเป็นความกลมกลืนอย่างน่าทึ่งของความทันสมัยกับสิ่งเก่าที่ตกยุค เป็นตัวอย่างการอยู่ร่วมกันของความอ่อนโยนแห่งดอกไม้ใบหญ้าในธรรมชาติกับความกระด้างแห่งรางเหล็กบนแท่งคอนกรีต

ทั้งหมดนี้ทำให้แม้ว่าสวนสาธารณะ The High Line จะเป็นสวนสาธารณะที่แพงที่สุดเมื่อเทียบราคาต่อเอเคอร์ หากก็ทำให้เป็นสถานที่ที่ดึงดูดนักท่องเที่ยวจากทุกมุมโลกได้มากถึงหกล้านคนต่อปี ความสำเร็จนี้ถึงกับทำให้ทางการของนิวยอร์กและนักพัฒนาอสังหาริมทรัพย์มองหาสถานที่อื่นๆ ที่จะนำมาพัฒนาต่อ โดยปัจจุบันกำลังพิจารณาอีกสองจุดคือ The Low Line ซึ่งเป็นสถานีรถลากเก่าแก่ใต้สถานีรถไฟ Essex Street Station ที่ถูกทิ้งร้างมาตั้งแต่ปี 1848 และ Queens Railway ซึ่งเป็นทางรถไฟเก่าที่ไม่ได้ใช้แล้วในย่าน Central Queens

ทิวทัศน์ยามอาทิตย์อัสดงบน The High Line

มองไปเห็นแม่น้ำฮัดสัน

คำแนะนำพิเศษสำหรับผู้ที่จะมาเดินเล่นที่สวนสาธารณะ The High Line คือ เส้นทางนี้ยาวถึงสองกิโลเมตรเศษ ควรเข้าห้องน้ำให้เรียบร้อยก่อนเดินเพราะมีห้องน้ำน้อยมาก นอกจากนี้ยังอาจไม่เหมาะกับผู้ที่ตั้งครรภ์ มีโรคประจำตัวเกี่ยวกับหัวใจ ผู้ที่มีความยากลำบากในการเดิน หรือแม้แต่ใช้รถเข็นก็ควรเตรียมตัวเป็นพิเศษเพราะมีเส้นทางต่างระดับในบางช่วง

หากมีโอกาสได้เดินทางมาถึงเกาะแมนฮัตตัน นิวยอร์กซิตี้ ประเทศสหรัฐอเมริกา… นอกจากสวนสาธารณะ Central Park แล้ว The High Line ก็คืออีกสวนหนึ่งที่คนรักสวนสาธารณะไม่ควรพลาดการไปเยี่ยมชม