คุณนายไปจ่ายตลาดแต่ไม่มีกระจาดปิดตูด

“อเมริกันคัน” เรื่องราวเกี่ยวกับอเมริกาในบางแง่มุมในอเมริกาที่หลายคนไม่เคยรู้หรือเคยรับรู้มาบ้าง แต่อาจมองไม่เห็นภาพรวมชัดเจน เจริญขวัญ แพรกทอง บลาฮาสสกี้ เจ้าของคอลัมน์ที่เขียนลงในต่วยตูนมาถึง 10 ปี นำมาเขียนเล่าสู่กันฟังแบบสนุกๆ เหมือนการเล่าให้เพื่อนฟัง โดยคงบุคลิก “ต่วยตูน” ดั้งเดิมเอาไว้คือสาระและบันเทิง

สมัยยังสาวหน้าขาวนวลอยู่ในเมืองบางกอก ฉันทำงานสื่อมวลชนหนังสือพิมพ์บ้าง นิตยสารบ้าง ตามจังหวะชีวิต มีเงินเดือนประจำก็ใช้เรื่อยเปื่อย อยากได้อะไร ไม่คิดซ้ำสอง ซื้อนาทีนั้น ไม่เคยต้องคิดหน้าคิดหลังหรือดูว่าสินค้าแบบเดียวกันนี้ยี่ห้อไหนถูกสุด แต่จะซื้อตามความอยากได้โดยไม่สนราคา เพราะมีกำลังทรัพย์ในการจับจ่าย อยากจะกินอะไรก็กิน ไม่เคยเขียมหรือประหยัด เพราะเป็นโสด บ้านไม่ต้องเช่า ข้าวไม่ต้องซื้อ หัวหกก้นขวิดจิตใจเบิกบานตั้งแต่เช้ายันค่ำ ไม่เคยกลับบ้านก่อนเที่ยงคืน เพราะไปเปรี้ยวที่นั่นที่นี่หลังเลิกงานกับเพื่อนๆ

พอมาแต่งงานกับสามีอเมริกันที่ทำงานฟรีแลนซ์ เงินรายได้ไม่แน่นอน ทำให้ฉันที่เคยอู้ฟู้ใช้เงินตัวเองแบบโปรยหว่านกลายเป็นคนงกและเค็มอย่างช่วยไม่ได้ โดยเฉพาะเรื่องการจับจ่ายใช้สอย

ห้างขายอาหารสดอาหารแห้งหรือซูเปอร์มาร์เกตในเมืองที่อาศัยอยู่มีหลายห้าง ล้วนแล้วแต่ใหญ่โตมโหฬารทั้งสิ้น ทั้งห้างที่เป็นห้างท้องถิ่นและห้างแบบที่มีสาขาทั่วโลกอย่างวอลมาร์ต ซึ่งห้างวอลมาร์ตนี่แหละคือห้างที่ขายสินค้าราคาถูกทำนองห้างโลตัสหรือคาร์ฟูร์บ้านเรา

สมัยก่อนคนที่นี่รับหนังสือพิมพ์ฉบับวันอาทิตย์กันทุกบ้าน เพราะฉบับวันอาทิตย์นั้นนอกจากจะยัดโฆษณาห้างร้านต่างๆ ที่ลดราคาพิเศษแล้ว ยังมีคูปองส่วนลดแนบมาด้วย บรรดาเมียๆ ตัดเก็บไว้เป็นส่วนลดเวลาซื้อของ เช่น สินค้ายี่ห้อนี้ถ้ามีคูปองที่แจกมากับหนังสือพิมพ์วันอาทิตย์จะลดไปหนึ่งดอลลาร์ อะไรทำนองนี้

อย่าว่าแต่คูปองและใบปลิวเป็นปึกๆ ลดราคาเลย ตัวอย่างน้ำหอมใหม่ๆ ที่เป็นกระดาษอาร์ตสี่สีพิมพ์รูปสวยๆ ข้างในเป็นน้ำหอมกลิ่นต่างๆ ยังแนบมากับหนังสือพิมพ์ด้วยเหมือนกัน โดยเฉพาะช่วงก่อนคริสต์มาสและวาเลนไทน์

ฉันเป็นเมียที่มีความใกล้เคียงกับมหาสมุทร (ไม่ใช่ใจกว้าง) เลยตัดคูปองเก็บไว้เป็นปึก ที่เห็นตุงๆ ในกระเป๋าสตางค์นั่นไม่ใช่เงิน แต่เป็นคูปองแบบที่ว่าล้วนๆ นอกจากคูปองส่วนลดเอาไว้ซื้อสินค้าในห้างแล้วยังมีคูปองในร้านฟาสต์ฟู้ด วันไหนไม่ทำกับข้าวก็ไปกินอาหารตามร้านต่างๆ ที่ประกาศไว้ในคูปองว่ากินอะไรแล้วได้ลดกี่ดอลล์ มักไปกินที่นั่นโดยใช้คูปองส่วนลดนี่แหละ ประหยัดได้หลายเงินอยู่เหมือนกันตามประสาคนงก

เรารอดูโฆษณาจากหนังสือพิมพ์วันอาทิตย์ เพื่อดูว่าซูเปอร์มาร์เกตไหนลดราคาสินค้าแบบหั่นแหลกบ้าง เช่น ลดราคาไข่เหลือโหลละ 1 ดอลล์ ซึ่งจะลดราคาเป็นบางอาทิตย์ แต่บางอาทิตย์ก็ไม่ลด ราคามีขึ้นมีลง ช่วงลดราคานี่แหละที่เราไปซื้อไข่มาเก็บไว้

องุ่นลูกโตๆ ไร้เมล็ดแบบที่คนไทยเห่อนักหนา บางห้างลดเหลือปอนด์ (ครึ่งกิโลกรัม) ละ 1 ดอลล์หรือสามสิบกว่าบาท เราซื้อมากินอย่างเอร็ดอร่อย แต่ไม่ได้หมายความว่าทุกห้างจะลดราคาในช่วงเวลาเดียวกัน ต้องคอยสอดส่ายสายตาตามล่าหาของลดราคาแต่ละอาทิตย์ว่าหมูห้างนั้นไก่ห้างนี้ที่ไหนถูกกว่ากัน ฉันทำแบบนี้มายี่สิบปีแล้วตามประสาแม่บ้านสายมหาสมุทรเรียกพี่

ปัจจุบันรูปแบบคูปองเปลี่ยนเป็นแบบดิจิทัล ซึ่งต้องใช้มือถือไปล่ามาเป็นส่วนลด ประหยัดเวลาในการตัดคูปองแบบสมัยก่อน แน่นอนเสร็จฉันอีกเช่นเคย อย่าคิดว่าจะรอดสายตาอำมหิตไปได้ ของถูกของดีถามนางเมียไทยคนนี้เถอะ

เวลาไปซื้อของแต่ละหนจะซื้อของลดราคาและมีส่วนลด เรื่องนี้ไม่ใช่เรื่องน่าอายแต่อย่างใด เพราะใครๆ ก็ทำกัน สำหรับคนไทยคงเป็นเรื่องที่ไม่เอามาเล่าอวดกันในวงกินข้าวกินเหล้าหรือในโซเชียลมีเดียแน่ๆ เพราะส่วนมากมักอวดรวยมากกว่าอวดจน

เวลาสบู่แชมพูลดราคาจะซื้อมาเยอะๆ แล้วเก็บไว้ใช้นานๆ รวมทั้งอาหารด้วย เพราะฉะนั้นในหนังฮอลลีวูด ทุกครั้งที่ฝรั่งเปิดตู้เย็น มักเห็นของกินเรียงรายอัดแน่นจนเต็มตู้ น่าจะเพราะแบบนี้แหละ สินค้าหรืออาหารชนิดไหนถูกก็ซื้อมาตุนไว้ บางทีไม่มีที่เก็บเพราะตู้เย็นเต็มหมด ก็ซื้อตู้แบบที่เป็นตู้แช่แข็งอย่างเดียวมาไว้เก็บอาหารก็มี

คนอเมริกันส่วนมากฝากท้องไว้กับอาหารแช่แข็ง แทบทุกมื้อเปิดกล่องอาหารสำเร็จรูปแบบแช่แข็งที่เรียกว่า ‘ทีวีดินเนอร์’ ออกมาอุ่นกินในไมโครเวฟ อาหารกล่องแบบนี้เป็นอาหารมักง่าย ซ้ำราคาไม่ถูกนัก เพียงแต่สะดวกเท่านั้นเอง แค่เปิดกล่องแล้วยัดใส่ไมโครเวฟ แต่รสชาติ ‘หมาไม่แดก’ เอาเลยทีเดียว สามีสั่งห้ามเด็ดขาดไม่ให้ซื้ออาหารกล่องแช่แข็งพวกนี้เข้าบ้าน

ระหว่างที่ช้อปปิ้งอยู่ หากเกิดอุบัติเหตุเช่นลื่มหกล้มเพราะพื้นลื่น ทางห้างจะรับผิดชอบค่าเสียหายรวมทั้งค่ารักษาพยาบาล มีอยู่หนหนึ่งฉันใส่รองเท้าแตะตราดาวเทียมที่ซื้อมาจากเมืองไทย แล้วร่อนถลาหน้าคว่ำลงไปจูบพื้นห้างดังพลั่ก

ท่ามกลางสายตาฝรั่งทั้งหลายที่แปลกใจว่าทำไมนางคนหน้าตาบ้านนอกคนนี้ ถึงลงไปนอนเล่นอยู่บนพื้น หลังจากตะกุยตะกายลุกขึ้น ผู้จัดการปรี่เข้ามาสีหน้ายุ่งยาก ถามด้วยเสียงห่วงใยว่า

“ยูเป็นอะไรน่ะ กระดูกหักไหม ต้องไปหาหมอรึเปล่า”

กำลังจะอ้าปากตอบ สามีดันชิงตอบไปก่อนว่า

“เมียไอไม่เป็นไรหรอก ดูท่าจะตายยาก”

จากนั้นส่งยิ้มสดชื่นให้ยายผู้จัดการสาวสวย เมียไทยเห็นแล้วอยากถอดเกือกฟาดผัวผู้แสนรู้สักป้าบ หน็อย… เจอสาวอื่นล่ะทำตาหวาน คิดบวกลบคูณหารแล้วตอบว่า

“แต่ไอเจ็บก้นนี่ ปวดมากด้วย”

ว่าแล้วก็ครางเล็กน้อยพอให้สมบทบาท ผู้จัดการตกใจ รีบบอกว่าจะออกค่าใช้จ่ายในการรักษาให้ เลยบอกว่าไม่ต้องๆ ขอเป็นบัตรของขวัญให้ช้อปฟรีที่นี่สัก 100 ดอลล์ก็พอใจแล้ว ซึ่งทางห้างตกลง แต่ยังยืนยันจะดูแลเรื่องค่ารักษา หากมีการตรวจพบว่ากระดูกหัก

15 นาทีต่อมา ฉันก็หายกะเผลก มีแค่รอยฟกช้ำดำเขียวเล็กน้อย ยิ้มร่ากำบัตรของขวัญออกมาจากห้องผู้จัดการ

ที่อเมริกาจะมีร้านประเภททุกอย่างราคาดอลลาร์เดียว ฉันชอบไปซื้อของใช้บางอย่างที่นี่เช่นที่ล้างจาน น้ำยาล้างจาน น้ำยาทำความสะอาด ร้านพวกนี้มีทุกอย่าง ถ้าไม่เรื่องมากจนเกินไปก็ใช้ได้อย่างสนิทใจ ถือเป็นอีกทางออกหนึ่งสำหรับครอบครัวรายได้น้อย

เรื่องแบบนี้คนไทยในอเมริกามักไม่ค่อยเล่าหรอกเวลากลับไปเยี่ยมบ้านที่ไทย ทั้งๆ ที่เดินเข้าร้านดอลลาร์เดียวจนตีนเป็นเทือก ชีวิตในอเมริกาไม่ได้สวยหรูเหมือนเทพนิยาย การจับจ่ายใช้สอยต้องประหยัดรัดกุม ยังดีที่อเมริกามีร้านที่ขายสินค้าราคาถูกเป็นทางเลือก