จันตรี ศิริบุญรอด

อ่านคลาสสิก โดย พงศกร อีกหนึ่งคอลัมน์ที่อ่านเอาภูมิใจนำเสนอกับการถ่ายทอดเรื่องราวของนักเขียนรุ่นเก่า ซึ่งมีผลงานเป็นตำนานและหาอ่านได้ยากยิ่งในยุคปัจจุบัน  เพื่อให้นักอ่านที่รักทุกเพศวัยจะได้สัมผัสกับความลึกซึ้งของงานเขียนและได้รับรู้เรื่องราวดีๆ มากมายในแวดวงวรรณกรรมไทย

*************************

– จันตรี ศิริบุญรอด –

นามนี้น่าจะทำให้นักอ่านเกาศีรษะและพึมพำว่า… อิหยังวะ ไผคือจันตรี… ไม่เคยได้ยินชื่อเสียงเรียงนามมาก่อนเลย

นั่นสิครับ… จันตรี ศิริบุญรอด คือใคร ทำไมอ่านคลาสสิกถึงชวนคุยเรื่องของเขาในวันนี้

ถ้าถามนักอ่านรุ่นคุณพ่อ ที่ชอบอ่านนิยายวิทยาศาสตร์ไซ-ไฟ ส่วนมากจะต้องรู้จักจันตรีกันทั้งนั้น เพราะครูจันตรีเขียนเรื่องสั้นและนวนิยายวิทยาศาสตร์เอาไว้มากมายนับสิบๆ เรื่อง ถ้าจะเรียกท่านว่าเป็น ‘บิดานิยายวิทยาศาสตร์ไทย’ ก็คงไม่เกินจริงนัก

คุณจันตรีมีอาชีพเป็นครูวิทยาศาสตร์ แหม ตร๊งตรงกับสิ่งที่ท่านเขียน

เข้าใจว่านอกจากความชื่นชอบวิทยาศาสตร์เป็นการส่วนตัวอยู่แล้ว เหตุผลหนึ่งที่ครูจันตรีลุกขึ้นมาเขียนหนังสือ เขียนบทความเรื่องสั้นและนวนิยายวิทยาศาสตร์ออกมามากมาย เพราะตอนที่ท่านเป็นครูสอนวิทยาศาสตร์อยู่ที่โรงเรียนเคนเน็ตแม็คเคนซี จังหวัดลำปาง คงเห็นว่าสื่อการสอนวิชาวิทยาศาสตร์ในเวลานั้นมีไม่มาก การที่มีเรื่องสั้นสนุกๆ ให้เด็กและเยาวชนได้อ่าน เป็นการสร้างจินตนาการและทำให้หลายคนหันมาสนใจวิทยาศาสตร์ ซึ่งคุณครูจันตรีก็ทำได้สำเร็จ เพราะนิตยสาร ‘วิทยาศาสตร์-มหัศจรรย์’ ที่ท่านทำในนามของสมาคมวิทยาศาสตร์แห่งประเทศไทยนั้นบูมมากๆ

ทุกครั้งที่ลงมากรุงเทพฯ คุณครูจันตรีจะต้องหาซื้อหาซื้อนิตยสาร ‘ไซ-ไฟ’ ของฝรั่งในยุคสมัยนั้น และหอบกลับไปลำปางเสมอ จึงไม่แปลกที่นักเขียนที่คุณจันตรีชื่นชอบก็คือ เอช. จี. เวลส์ และ ไอแซก อาซิมอฟ

วิทยาศาสตร์-มหัศจรรย์ ฉบับแรกออกวางจำหน่ายในปี พ.ศ. 2498 ตีพิมพ์เรื่องเกี่ยวกับวิทยาศาสตร์มากมาย เช่น นิยายวิทยาศาสตร์ บทความวิทยาศาสตร์ ประวัตินักวิทยาศาสตร์ และจัดพิมพ์เรื่อยมาจนเลิกพิมพ์ในปี พ.ศ. 2502 เนื้อหาเกือบทั้งหมดเขียนโดยคุณจันตรีเป็นหลัก หลังจากนิตยสาร วิทยาศาสตร์-มหัศจรรย์ เลิกไป คุณจันตรีก็เลิกอาชีพครู และตั้งสำนักพิมพ์ของตนเพื่อจัดทำหนังสือและนิตยสาร ‘วิทยาศาสตร์-อัศจรรย์’

นิตยสารฉบับใหม่นี้ออกต่อเนื่องอยู่ราวๆ สามปี ก่อนจะเลิกไปในปี พ.ศ. 2505 เพราะประสบกับภาวะขาดทุน แต่คุณจันตรีก็ยังเขียนหนังสือเรื่อยมาจนกระทั่งถึงแก่กรรมเมื่อวันที่ 13 มีนาคม พ.ศ. 2511 ทิ้งนวนิยายวิทยาศาสตร์จำนวนมากไว้ให้กับวงการวรรณกรรม เช่น ภายใต้รังสีอินฟราเรด, จันทรมนุษย์, มนุษย์มหัศจรรย์, สู่อวกาศ, สงครามระหว่างโลก, ผู้สร้างอนาคต, โลกถล่ม, ผู้ดับดวงอาทิตย์, มนุษย์คู่ และอีกมากมาย

เคยมีโอกาสได้คุยกับ ดร. ชัยวัฒน์ คุประตกุล นักเขียนและนักวิทยาศาสตร์ชั้นแนวหน้าของประเทศ อาจารย์ชัยวัฒน์มีโอกาสได้รู้จักกับคุณจันตรี ท่านเล่าให้ฟังว่าคุณจันตรีเป็นนักเขียนที่มีความมุ่งมั่น เอาจริงเอาจังมาก ตื่นเช้ามาก็นั่งเขียนหนังสือ เขียนไปเรื่อยๆ จนกระทั่งเย็นและเข้านอน ครั้นพอตื่นเช้าวันใหม่ก็เริ่มนั่งโต๊ะเขียนอีก เป็นวัฏจักรเช่นนี้ นั่นอาจเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้สุขภาพของท่านไม่แข็งแรงนัก

คุณจันตรี ศิริบุญรอด เกิดเมื่อวันที่ 11 มีนาคม พ.ศ. 2460 บางข้อมูลบอกว่าเป็นคนธนบุรี แต่ข้อมูลของ คุณสุชาติ สวัสดิ์ศรี บอกว่าเป็นคนจังหวัดสงขลา ที่เข้ามาเรียนหนังสือในกรุงเทพฯ ตั้งแต่ช่วงวัยรุ่น เป็นเด็กวัดพักอยู่ที่วัดระฆังโฆษิตาราม ภรรยาชื่อคุณสอางค์ มีบุตรธิดาด้วยกัน 10 คน

งานเขียนของคุณจันตรีตอนนี้หาอ่านยากแล้ว หนังสือเก่าขายกันแพง แต่ถึงมีเงินก็ไม่มีให้ซื้อ และไม่มีใครพิมพ์ออกมาขายซ้ำ ล่าสุดที่ยังพอจะหาได้อยู่คือรวมเรื่องสั้นชุด ผู้สร้างอนาคต, มนุษย์คู่ และ โลกถล่ม รวมเรื่องสั้นทั้งสามเล่มนี้พิมพ์โดยสำนักพิมพ์ประพันธ์สาส์น ใครพบใครเห็นโปรดซื้อมาเก็บไว้ในกองดองโดยด่วน ก่อนจะหาไม่ได้และต้องไปซื้อในราคาแพง

แม้เรื่องราวต่างๆ ที่คุณจันตรีเขียนจะมีอายุมากกว่าห้าสิบปี แต่ทว่ายังทันสมัยและหลายเรื่องก็กลายเป็นความจริงในปัจจุบัน ไม่ว่าจะเป็นเรื่องราวของหุ่นยนต์ที่มีหน้าตาและผิวหนังที่ยืดหยุ่นได้เหมือนมนุษย์, เครื่องทำความสะอาดบ้าน, การเดินทางไปดาวอังคาร เป็นต้น เรื่องราวเหล่านี้เป็นสิ่งที่แทบจะเป็นไปไม่ได้เลยในเวลานั้น แต่เมื่อวิทยาศาสตร์มาผสมกับจินตนาการ จึงทำให้สิ่งที่เป็นไปไม่ได้ กลายเป็นจริงในเวลาต่อมา เหมือนกับตอนที่ ฌูล กาบรีแยล แวร์น หรือที่เรารู้จักกันในนาม จูลส์ เวิร์น เขียนนวนิยายเรื่อง ใต้ทะเลสองหมื่นโยชน์ เรื่องราวของยานลึกลับที่ท่องไปจนทั่วท้องมหาสมุทร ใครๆ ก็ว่าเขาเพ้อ มันจะเป็นไปได้อย่างไรที่คนเราจะเดินทางไปใต้ท้องมหาสมุทร

แต่สุดท้ายทุกวันนี้เราก็มีเรือดำน้ำแล้ว… เหมือนในนวนิยายเรื่องนี้ไม่มีผิด

นี่ละ… พลังของนวนิยายวิทยาศาสตร์

นี่ละ… พลังของจินตนาการ