เบียทริกซ์ พอตเตอร์

อ่านคลาสสิก โดย พงศกร อีกหนึ่งคอลัมน์ที่อ่านเอาภูมิใจนำเสนอกับการถ่ายทอดเรื่องราวของนักเขียนรุ่นเก่า ซึ่งมีผลงานเป็นตำนานและหาอ่านได้ยากยิ่งในยุคปัจจุบัน  เพื่อให้นักอ่านที่รักทุกเพศวัยจะได้สัมผัสกับความลึกซึ้งของงานเขียนและได้รับรู้เรื่องราวดีๆ มากมายในแวดวงวรรณกรรม

*************************

ไม่…เราไม่ได้หมายถึงพ่อมดน้อยแฮรี่ พอตเตอร์ แต่เรากำลังพูดถึง เบียทริกซ์ พอตเตอร์ ผู้เป็นนักธรรมชาติวิทยา นักเขียนและนักวาดภาพประกอบวรรณกรรมเยาวชนชื่อดัง ไม่มีใครในอังกฤษที่ไม่รู้จักกระต่ายปีเตอร์ แรบบิท และบรรดาผองเพื่อนในป่าใหญ่

เบียทริกซ์ พอตเตอร์ นี่เอง ที่เป็นผู้สร้างสรรค์ตัวละครเหล่านั้นขึ้นมา

เธอเป็นสาวอังกฤษในสมัยวิกตอเรียน

แน่นอน สาวๆ สมัยนั้นไม่นิยมไปโรงเรียน แต่จะจ้างครูพี่เลี้ยงมาสอนหนังสือ รวมถึงมารยาทสังคมและการวางตัวที่บ้าน ด้วยเหตุนี้เบียทริกซ์จึงเป็นคนสันโดษ ไม่ค่อยได้พบปะสังสรรค์กับบรรดาเพื่อนฝูงในวัยเดียวกันนัก เพื่อนที่ดีที่สุดของเธอคือบรรดาสัตว์เลี้ยงและสัตว์ป่านานาชนิดที่อาศัยอยู่รอบๆ บ้าน สุนัขตัวโปรดของเธอชื่อเจ้าสป็อท เป็นสุนัขพันธุ์สแปเนียล เบียทริกซ์เริ่มเลี้ยงกระต่ายตัวแรกตอนเธออายุ 10 ขวบ เธอตั้งชื่อว่า เบนจามิน เบาน์เซอร์ (Benjamin Bouncer) เมื่อเบนจามินจากไป เธอก็มีกระต่ายตัวที่สอง และเรียกกระต่ายของเธอว่า ปีเตอร์ ไพเพอร์ (Peter Piper) กระต่ายทั้งสองของเบียทริกซ์ ก็คือต้นแบบของคาแรกเตอร์ในเรื่องเล่าของเธอในเวลาต่อมา

วิชาที่เบียทริกซ์ชอบมากที่สุดคือวิทยาศาสตร์ทุกสาขา โดยเฉพาะเรื่องราวเกี่ยวกับเห็ดรา และบรรพชีวิน เบียทริกซ์มีงานอดิเรกคือการสะสมซากฟอสซิล และเฝ้าสังเกตชีวิตเล็กๆ จำพวกเห็ดและเชื้อรา รวมถึงวาดภาพพวกมันขึ้นมาเป็นจำนวนมาก

การวาดภาพพฤกษศาสตร์ แตกต่างจากการวาดภาพธรรมดา เพราะผู้วาดจะต้องศึกษาจนเข้าใจบุคลิก ลักษณะของบรรดาพืชพันธุ์ที่จะวาด รวมถึงเก็บรายละเอียดทุกส่วนให้ครบถ้วน ถูกต้อง ทั้งรูปทรงและสีสัน

เบียทริกซ์ตั้งใจศึกษาและวาดภาพอย่างจริงจัง เธอปรึกษาผู้รู้และนักวิชาการที่สวนพฤกษศาสตร์คิว ในลอนดอน เพื่อความถูกต้องของภาพวาด ในตอนแรกไม่มีใครยอมรับว่าเธอคือนักเห็ดราวิทยาที่มีความสามารถ เพียงเพราะเธอเป็นสตรี แต่ในเวลาอีกหนึ่งร้อยปีต่อมา สมาคมพฤกษศาสตร์แห่งชาติก็ออกมากล่าวขอโทษและยอมรับเธอในฐานะนักเห็ดราวิทยาผู้มีความสามารถ ปัจจุบันนี้ภาพทั้งหมดของเธอถูกนำมาเก็บรักษาไว้ที่พิพิธภัณฑ์ในสกอตแลนด์

นอกจากเป็นนักวาดภาพพฤกษศาสตร์ที่มีชื่อเสียงแล้ว เบียทริกซ์ยังศึกษานิทาน เรื่องเล่า และปกรณัมยุโรปอย่างเชี่ยวชาญเช่นกัน นั่นคือจุดเริ่มต้นที่ทำให้เธอเริ่มเขียนนิทานขึ้นมาด้วยตัวเอง

ในช่วงเริ่มแรกเธอจะเขียนเป็นเรื่องสั้นๆ และวาดภาพประกอบ ส่งเป็นการ์ดอวยพรให้กับบรรดาเพื่อนฝูงในเทศกาลต่างๆ แน่นอน เรื่องและภาพทั้งหมดเป็นเรื่องของกระต่ายชื่อ ‘เบนจามิน’ และในเวลาต่อมาเธอก็รวบรวมเรื่องที่เคยเล่าเพื่อทำเป็นหนังสือนิทาน แต่ถูกปฏิเสธจากทุกสำนักพิมพ์ที่เธอส่งงานไปให้พิจารณา

กระนั้น เบียทริกซ์ก็ไม่ท้อใจ เธอตัดสินใจพิมพ์งานด้วยเงินตัวเอง เพื่อแจกให้กับบรรดาเพื่อนฝูงที่รักใคร่สนิทสนมกัน เพื่อประหยัดเงินค่าพิมพ์ เธอตัดสินใจพิมพ์หนังสือเป็นภาพลายเส้นขาวดำ และวันหนึ่งหนังสือทำมือของเบียทริกซ์ก็ไปเข้าตาสำนักพิมพ์ Frederick Warne & Co บรรณาธิการอ่านแล้วชอบมาก เขาแนะนำให้เบียทริกซ์ปรับภาพวาดทั้งหมดเสียใหม่ ให้ลงสี และทางสำนักพิมพ์ก็พิมพ์ The Tale of Peter Rabbit ออกมาเป็นเล่มแรก และประสบความสำเร็จในทันที

The Tale of Pater Rabbit เป็นเรื่องเล่าสั้นๆ ของกระต่ายน้อยชื่อ ปีเตอร์ หรือ Peter Rabbit และครอบครัวของเขาที่แสนวุ่นวาย ซุกซน และชอบแอบไปกินแครอตในสวนของนายแมคเกรกเกอร์ (Mr. McGregor) ผู้ได้ฉายาว่า ‘ลุงแม็กใจร้าย’ เพราะเกือบจะจับ Peter Rabbit ไปทำเป็นขนมพายซะแล้ว เรื่องที่เล่าอย่างเรียบง่าย ไม่ซับซ้อน มีตัวละครเอกเป็นสัตว์ จึงทำให้เข้าถึงจิตใจของเด็กๆ ได้เป็นอย่างดี

เบียทริกซ์ลงมือเขียนนิทานในแนวเดียวกันออกมาอย่างต่อเนื่องถึง 23 เรื่องด้วยกัน แน่นอนว่าทุกเรื่องล้วนแล้วแต่เป็นที่นิยมอ่านของเด็กๆ ชาวอังกฤษ และเด็กๆ นักอ่านจากทั่วทุกมุมโลกมาจนทุกวันนี้

เบียทริกซ์เสียชีวิตโดยไม่มีทายาทในวัย 77 ปี

เธอมอบบ้านและที่ดินทั้งหมดให้อยู่ในความดูแลขององค์กรพิทักษ์ที่ดินและเขตประวัติศาสตร์ของชาติแห่งอังกฤษ (National Trust)

ปัจจุบันสถานที่ดังกล่าวเปิดให้นักท่องเที่ยวเยี่ยมชม นอกจากธรรมชาติสวยงามแล้วที่นี่ยังมีการทำฟาร์มเลี้ยงสัตว์แบบดั้งเดิมด้วยวิธีธรรมชาติอย่างที่เบียร์ทริกซ์เคยทำ นั่นคือการปล่อยฝูงแกะหากินเองอย่างเป็นอิสระ และใช้ชีวิตอย่างมีความสุขในท้องทุ่งของพวกมัน