Dog Day Afternoon

นอกจากนวนิยายออนไลน์สนุกๆ ที่เปี่ยมไปด้วยคุณภาพจากนักเขียนมากมายแล้ว อ่านเอายังมีเรื่องหนังมาเล่าให้อ่านในคอลัมน์  “อ่านเอาเล่าหนัง” โดย โอ่ง – ภาสกร ศรีศุข ผู้มีความสนใจในเรื่องภาพยนตร์และมีความรักในการอ่านการเขียน เขาจึงเขียนมาเล่าให้ชาวอ่านเอาได้อ่านออนไลน์

*************************

ผู้กำกับ : Sidney Lumet

ผู้อำนวยการสร้าง : Martin Bregman, Martin Elfand

ผู้เขียนบท : Frank Pierson

ผู้ประพันธ์ : Thomas Moore

อ้างอิงจาก “The Boys in the Bank” โดย P.F. Kluge

นักแสดง : Al Pacino, John Cazale, James Broderick, Charles Durning

ผู้กำกับภาพ : Victor J. Kemper

ผู้ตัดต่อ : Dede Allen

ภาพยนตร์ที่สร้างมาจากเรื่องจริงของชายที่ชื่อซันนี่ที่บุกเข้าไปพร้อมแซลเพื่อปล้นธนาคาร แต่ด้วยความอ่อนด้อยในการปล้น ทำให้ตำรวจล่วงรู้และดักรอที่หน้าธนาคารเพื่อเจรจาต่อรองกับซันนี่

การบังเกิดขึ้นของชายคนนี้เป็นผลพวงสืบเนื่องจากความเครียดกดดัน เริ่มจากสถานการณ์โลกหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 โรคระบาด Great Depression ตามด้วยสงครามเย็น ล่าสุดสงครามเวียดนาม และการคอรัปชั่นของผู้นำประเทศ เหล่านี้คือมลภาวะของประเทศอเมริกาที่ประชาชนสูดดมเข้าไปจนกลายเป็นพิษ เฝ้ารอวันปะทุระเบิดความคลั่งออกมา เฉกเช่นเดียวกับความเป็นเกย์ที่เคยต้องปกปิดไม่เปิดเผย เมื่อถึงวันหนึ่งมิอาจยับยั้งชั่งใจก็จำต้องเปิดเผยออก ผู้คนสมัยนั้นคงยังยอมรับไม่ได้เท่าไหร่ แต่ปัจจุบันน่าจะพอไหวแล้วกระมัง

การแก้ปัญหาด้วยความรุนแรงไม่ใช่หนทางออกที่ถูกต้องเสมอไป นี่คือสิ่งที่ตัวละครของ Pacino ต้องการนำเสนอ ขณะนั้นตำรวจนับสิบร้อยต่างจ่อปืนพร้อมยิงมาที่ตัวเขา แต่เพราะโดยรอบเต็มไปด้วยผู้สื่อข่าว ประชาชนจำนวนมหาศาลกำลังเฝ้าจับตามองอย่างใจจดจ่อ ชายคนนี้จะกลายเป็นแพะผู้โชคร้ายหรือไม่ ด้วยความกล้าบ้า ตะโกนป่าวประกาศเชิงยั่วยวนเสียดสี ชักชวนตำรวจให้ยิงเลยสิ ฉันจะได้กลายเป็นฮีโร่แบบนักโทษ

วินาทีไคลแม็กซ์ที่สนามบิน มีทิศทางการตัดต่อที่เจ๋งมากๆ เมื่อทุกคนพร้อมจะลงจากรถ เสียงปืนดังลั่น ตามด้วยปฏิกิริยาของหญิงสาวตัวประกันทุกคนในรถกรี๊ดตกใจ เรียงร้อยต่อเนื่องเปลี่ยนไปอย่างรวดเร็วภายในเสี้ยววินาที สร้างความสับสนอลม่านให้เกิดขึ้นทันควัน ก่อนมาจบลงที่ Sonny ถูกกระบอกปืนจ่อศีรษะ ทุกสิ่งทุกอย่าง/ความฝันถึงจุดสิ้นสุด

Dog Day Afternoon คือเรื่องราวของคนไม่สมประกอบ กระทำการอันสิ้นคิด ผลลัพธ์เลยออกมาแบบเสียสติ ฟังดูเหมือนจะไร้สาระ แต่กลับเป็นข้อคิดสอนใจได้อย่างดี นี่ไม่ได้พูดถึงแค่โจรปล้นธนาคาร 2-3 คนเท่านั้นนะ รวมถึงตำรวจ/FBI กิ๊กก๊อกแทบไม่ต่างกัน

กระทำการอะไรต้องวางแผนเตรียมตัวอย่างรอบคอบ ไม่ใช่คิดอยากขโมยเงินก็ปล้นธนาคารเลย อยากจับกุมโจรก็รุมล้อมพวกมากใช้กำลังเข้าห้ำหั่นแก้ปัญหา นั่นไม่เพียงประสบความล้มเหลว แต่ยังทำให้กระต่ายตื่นตูม จากเรื่องเล็กๆ กลายเป็นเรื่องใหญ่

สิ่งน่าสนใจของหนังเรื่องนี้คือการค้นหาเป้าหมายของหัวขโมย สำหรับ Sal คงไม่มีใครล่วงรู้และหาคำตอบได้แน่ แต่สำหรับ Sonny เพื่อเติมเต็มความต้องการของแฟนหนุ่ม/สาว กลายเป็น(เพศ)ที่อยากเป็น แม้นั่นจะคือยัดเยียดบีบบังคับให้ แต่ถ้าสำเร็จได้คงทำให้เขารู้สึกสุขเอ่อล้นพึงพอใจสูงสุด

กระนั้นเมื่อความฝันเฟื่องของการปล้นธนาคารประสบความล้มเหลว จำต้องจับกุมตัวประกันเพื่อปกป้องเอาตัวรอด เกิดความคิดเพี้ยนๆ บินหนีไปยังประเทศโลกที่สามเลย แต่นั่นถือเป็นสิ่งที่ไกลตัวเกินเอื้อม ก็ขนาด Sal ยังรู้จักไกลสุดเพียง Wyoming ทั้งหมดนี้เพียงความเพ้อเจ้อเหลวไหลไปตามน้ำก็เท่านั้น

ความล้มเหลวมักเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นจากตัวเราเองเป็นส่วนใหญ่ บางครั้งคิดเพ้อในสิ่งที่ไกลเกิน เป็นไปไม่ได้ แต่ก็ไม่ผิดอะไรที่มนุษย์เราจะฝันนะ

เรื่องราวของหนังถูกมองว่ามีลักษณะ Anti-establishment โดยเฉพาะตอน Pacino ตะโกน เป็นการแสดงทัศนคติความคิดเห็นอย่างเด่นชัดของนักแสดงและผู้กำกับ (ที่คงไว้ในภาพยนตร์) ไม่เห็นด้วยต่อการใช้ความรุนแรงแก้ปัญหาของรัฐ ซึ่งนี่สะท้อนถึงสงครามเวียดนามที่เพิ่งผ่านพ้นมาไม่กี่ปี และการคอรัปชั่นของประธานาธิบดี Richard Nixon เพิ่งยินยอมลงจากตำแหน่งเมื่อปีก่อนหน้านี้เอง

อย่างที่ผู้เขียนอธิบายไปคร่าวๆ ถึงสาเหตุและจุดเริ่มต้นของเหตุการณ์เพี้ยนสติแตกนี้ เปรียบได้กับมลพิษที่ล่องลอยอยู่ท่ามกลางอากาศ สูดดมสะสมเข้าไปบ่อยๆ ก็จะมีคนป่วยแสดงอาการ ใครทนไม่ไหวคงต้องดิ้นพร่านแสดงความคลุ้มคลั่งออกมา เหล่านี้คงเป็นปัญหาที่ไม่มีใคร/หน่วยงานไหนสามารถแก้ไขได้นอกจากตัวเราเอง มีสติ เรียนรู้ความรู้จักความพอเพียง หักห้ามใจในกิเลสตัณหาราคะ โทสะ โมหะ… แต่นั่นคงเป็นไปไม่ได้สำหรับโลกตะวันตกสินะ

ส่วนตัวค่อนข้างชอบหนังเรื่องนี้ ในทิศทางการกำกับของผู้กำกับ Sidney Lumet ที่สามารถเค้นพลังการแสดงอันตราตรึงของ Al Pacino ออกมาได้อย่างเปียกโชกชุ่มฉ่ำ เหนื่อยแทนในความอ่อนล้าสีหน้าซีดเผือดแทบหมดลมหายใจตาม