身份證 – เซินเฟินเจิ้ง

นอกจาก นิยายออนไลน์ สนุกๆ แล้ว อ่านเอา ยังมีคอลัมน์ ‘(เรื่องเล่า) 6,200 วันในไต้หวัน’ โดย คุณนายฮวง สาวไทยสุดไฮเปอร์ที่จับพลัดจับผลูมาอยู่ไทเปได้หลายปีดีดักกับเรื่องเล่าเกี่ยวกับการใช้ชีวิตต่างแดนที่เต็มไปด้วยสีสันและมุมมองหลากหลาย เรื่องราวดีๆ ที่ อ่านเอา อยากให้คุณได้ อ่านออนไลน์

***********************************

– 身份證 – เซินเฟินเจิ้ง –

เมื่อสองสามเดือนก่อนนี้ไปทำธุระที่ที่ว่าการเขต ขณะคุณชายติดต่อทำธุระ ฉันก็เดินสำรวจดูโน่นดูนี่ไป ตามประสาพวกอยากรู้อยากเห็น😉 เดินไปเจอตู้นึงที่มีโชว์บัตรประชาชนของไต้หวัน เริ่มตั้งแต่รุ่นแรกมาจนถึงรุ่นปัจจุบัน ซึ่งก็กำลังจะกลายเป็นอดีต เพราะในวันที่ 1 มกราคมปีหน้า (2021) จะเริ่มมีการทยอยทดลองเปลี่ยนมาใช้บัตรประชาชนรุ่นใหม่ Taiwan’s National Electronic Identification Card (eID) ให้ทันสมัยเข้ากับโลกยุคดิจิทัล และจะมีกำหนดใช้อย่างเป็นทางการในเดือนกรกฎาคมปี 2021 จริงๆ แล้วตามกำหนดเดิม จะต้องเริ่มทดลองใช้ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคมที่ผ่านมา แต่เนื่องจากมีสถานการณ์โควิด-19 ก็เลยเลื่อนไปเป็นต้นปีหน้าแทน ซึ่งตอนดูข่าวฉันฟังแล้วก็ออกจะงงๆ ว่ามันเกี่ยวอะไรกันเนี่ย แต่เอาเหอะ อาจเป็นไปได้ว่า รัฐบาลต้องให้ความสำคัญจัดการเรื่องปัญหาโรคระบาดนี่ซะก่อนมั้ง นี่ว่ากันตามข่าวที่ได้ดูมาจากทีวีนะคะ

ฉันรู้สึกว่าทางเขตมีตู้โชว์แสดงให้เห็นถึงวิวัฒนาการของบัตรประชาชนให้ดูเพลินๆ ก็ไม่เลวเหมือนกันนะ แทนที่จะนั่งรอดูทีวีไปแค่อย่างเดียว (ที่ไต้หวันนี่ ไปไหนๆ ไม่ว่าจะเป็นสถานที่ราชการ โรงพยาบาล หรือแม้แต่ร้านก๋วยเตี๋ยวแถวบ้านฉัน มักจะมีทีวีเปิดให้คนดูระหว่างรออาหารและบริการไปพลางๆ ตอนมาถึงใหม่ๆ เห็นแล้วก็รู้สึกแปลกๆดี) มีตู้โชว์แบบนี้ให้ดู ก็ให้ความรู้แก่เยาวชนอย่างอิฉันดีเหมือนกันค่ะ😁 เอ ฉันเคยโชว์ให้ดู 健保卡 – เจี้ยนเป๋าข่า = บัตรประกันสุขภาพแห่งชาติ (National Health Insurance Card) ไปในบทชีวิตในไต้หวันไปแล้วใช่ไหมคะ วันนี้ขอคุยให้ฟังเรื่อง Identification Card (I.D. card ที่ฉันขออนุญาตใช้คำในภาษาไทย สำหรับเนื้อหาในบทนี้ว่า ‘บัตรยืนยันตัวตน’) ของเกาะนี้ละกันนะ

ที่ไต้หวัน สถานที่หรือหน่วยงานบางแห่ง เวลาที่ฉันไปติดต่อ เขาอาจจะขอดูบัตรประจำตัวประขาชน ที่ในภาษาจีนกลางเรียกว่า ‘身份證 – เซินเฟินเจิ้ง’ ซึ่งบัตรประชาชนไต้หวันนี้ สามารถขอทำได้ตั้งแต่แรกเกิดเลย ถ้าคิดว่าจำเป็นต้องใช้นะ โดยการยื่นเรื่องขอ ต้องผู้ปกครองเด็กเป็นคนขอให้ แต่ถ้าอายุครบ 14 ปีเต็ม เด็กสามารถไปยื่นเรื่องขอทำบัตรประชาชนได้ด้วยตัวเอง กลับมาว่าเรื่องขอดูบัตรกันต่อนะคะ ถ้าหากเจ้าหน้าที่ของหน่วยงานที่ฉันไปติดต่อด้วยเกิดยังไม่แน่ใจ อาจมีการขอดูบัตรยืนยันตัวตนอีกหนึ่งบัตรก็ได้ โดยมากคนก็จะแสดงเจี้ยนเป่าข่าให้ดูเป็นบัตรที่สอง แต่ถ้าใครจะโชว์พวกใบขับขี่ก็ได้เช่นกัน (ใบขับขี่ภาษาจีนเรียกว่า 駕照 – เจี้ยเจ้า) จะเป็นใบขับขี่รถยนต์หรือรถสกูตเตอร์ก็ได้ทั้งนั้น ว่าแล้วก็ขอเมาท์ให้ฟังเรื่องการสอบใบขับขี่ของไต้หวันซะหน่อยนะ

ตอนแรกฉันก็ใช้วิธีไปยื่นสอบแบบชาวไต้หวันปกตินี่ล่ะ แหม ก็ขับรถเป็นมาตั้งแต่อายุสิบแปด แล้วสมัยเรียนอยู่ธรรมศาสตร์ พูดแล้วจะหาว่าคุย😆 เด็กท่าพระจันทร์นี่ สกิลเรื่องการจอดรถในที่แคบๆ ขนาดพอดีตัวรถยนต์ จัดได้ว่าขั้นเทพเชียวนา แล้วก็หญิงมั่นนี่คะ ไปสอบเลย ข้อเขียนผ่านไม่มีปัญหาค่ะ พอจะเดาๆ ตอบไปได้ พอมาถึงสอบปฏิบัติ โอ้โฮ ช่วยด้วยกล้วยทอด เจอด่านสอบแบบสิบแปดอรหันต์วัดเส้าหลินค่ะ มีทั้งขับรถในถนนแคบๆ เลนเดียว ที่โค้งไปโค้งมาประมาณส่ายยึกยักเป็นงูเลื้อยเลย เดินหน้าเสร็จ ต้องถอยเลื้อยกลับมาจุดตั้งต้นค่ะ!! แล้วก็จอดถอยเข้าซองซึ่งแคบมากๆ เพราะที่จอดประเทศนี้เค้าไม่ให้ที่กว้างขวางแบบบ้านเราหรอกนะ เวลาสอบต้องถอยเข้าจอดครั้งเดียวเป๊ะ ไม่เป๊ะก็จบเลยไม่ต้องไปต่อ คุณนายฮวงตกม้าตายสนิทเอาด่านนี้แหละ😓 คงสงสัยกันใช่ไหมคะว่า แล้วทำไมคนไต้หวันเขาสอบผ่านกัน ถ้าใครไปเรียนที่โรงเรียนสอนขับรถ เขาจะบอกเทคนิคค่ะว่า ให้มองเสานี้ไว้เป็นจุดสังเกตนะ พอเห็นเสาในกระจกมองข้างหลังปุ๊บ ก็หักพวงมาลัยสุดๆ ไปเลย อะไรประมาณนี้ล่ะค่ะ หญิงมั่นอย่างอิฉันไม่ได้ไปเข้าเรียนกับเขานี่คะ ก็เลยต้องกลับมาขอเปลี่ยนใบขับขี่ที่เมืองไทยเป็นรุ่นใหม่ ที่มีภาษาอังกฤษกำกับน่ะ จากนั้นก็บินกลับมาไทเป ไปยื่นขอแลกใบขับขี่ของไต้หวันมา คือถ้าใบขับขี่ของประเทศเรามีภาษาอังกฤษ ก็เอามาขอยื่นแลกได้เลย

กลับมาว่าเรื่องบัตรประจำตัวกันต่อนะ แหะๆ (คุณผู้อ่านน่าจะชินกันแล้วเนอะกับประโยคนี้😅) ถ้าเป็นชาวต่างชาติที่อาศัยอยู่ในประเทศนี้ จะมีบัตรประจำตัวที่เรียกว่า Alien Resident Certificate (ARC) หรือที่ในภาษาจีนคือ 外僑居留證 – ไว่เฉียวจวีหลิวเจิ้ง หรือเรียกกันทั่วไปว่าจวีหลิวเจิ้ง แต่ฉันได้ยินคนไทยบางคนที่นี่เรียกบัตรนี้กันว่าใบกาม่าหรือบัตรกาม่า ซึ่งไม่ใช่ทั้งภาษาไทยและภาษาจีน งงไหมคะ ครั้งแรกสุดที่ฉันได้ยินก็งงไปเหมือนกัน มันมีที่มาจากบรรดาแรงงานไทยค่ะ ประมาณ 20-30 ปีก่อนนี้ แรงงานไทยนิยมไปทำงานกันที่ประเทศแถบตะวันออกกลางกันมาก (โดยเฉพาะประเทศซาอุดิอารเบียที่ฮิตสุดๆ) ซึ่งพวกแรงงานต่างชาติที่ไปทำงานในประเทศที่ใช้ภาษาอารบิกนั้นๆ จะได้รับบัตรยืนยันตัวตนซึ่งเรียกว่า บัตร Iqama พอแรงงานไทยเหล่านี้ย้ายไปทำงานที่ประเทศอื่นๆ ก็ยังเรียกบัตรยืนยันตัวตนที่ได้รับในประเทศอื่นๆ ว่า บัตร/ใบกาม่าด้วยความเคยชินนั่นเอง

บัตรจวีหลิวเจิ้งนี้มีสองประเภท แบบชั่วคราวซึ่งก็คือ ARC ผู้ที่ถือบัตรแบบนี้เช่น นักเรียน คู่สมรสของชาวไต้หวัน หรือคนที่มาทำงานในไต้หวัน ที่จะต้องต่ออายุกันเป็นระยะๆ แตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับสถานภาพของคนคนนั้น และแบบถาวร สำหรับชาวต่างชาติที่อยู่มาเป็นระยะเวลาติดต่อกัน 5 ปีขึ้นไป มีสิทธิ์ยื่นขอ APRC – Alien Permanent Resident Certificate หรือภาษาจีนเรียกว่า 外僑永久居留證 – ไว่เฉียวหยงจิ่วจวีหลิวเจิ้ง ซึ่งแน่นอนค่ะว่า ต้องมีเงื่อนไขต่างๆ แล้วแต่สถานภาพของคนต่างชาติคนนั้น

สำหรับบัตรประชาชนรุ่นใหม่ (eID) ที่จะเริ่มทยอยเปลี่ยนทดลองใช้กันต้นปีหน้านี้ เห็นว่าจะรวมทุกบัตรอยู่ในบัตรเซินเฟินเจิ้งใบเดียวเลยคือเซินเฟินเจิ้ง+เจี้ยนเป๋าข่า ถ้าคนที่มีใบขับขี่ด้วยก็บวกใบขับขี่เข้าไปด้วยอีก คือทุกข้อมูลที่เกี่ยวกับตัวคุณในบัตรทั้งสามประเภทนี้ จะถูกบรรจุอยู่ในสมาร์ตชิปในบัตรประชาชนใบเดียวจบ ไม่ต้องพกหลายใบให้วุ่นวายอีกต่อไป ฉันเลยสงสัย (อีกแล้ว ฮ่าๆ) ถามคุณชายว่า แล้วแบบนี้ ถ้าเกิดต้องการบัตรยืนยันตัวตนสองใบ แล้วจะทำไงล่ะ คุณชายก็ยักไหล่ตอบว่า ไม่รู้สิ เดี๋ยวต้นปีหน้าก็รู้เองแหละ

แหม เกือบลืมเล่าว่าตอนที่ฉันเห็นบัตรประชาชนของคุณชายครั้งแรก เห็นปุ๊บรักประเทศนี้ทันทีเลย ก็บัตรประชาชนของไต้หวันเนี่ย ที่ด้านหลังของบัตรประชาชน นอกจากที่อยู่ตามทะเบียนบ้านแล้ว ยังมีชื่อของคู่สมรสระบุไว้ด้วย แจ๋วจริงๆ ใครเป็นคนคิดมุกนี้นะ เอาไปเลยล้านไลก์ค่ะ ฮ่าๆๆ😁😂