นางครวญ

บรรณาภิรมย์ โดย หมอกมุงเมือง คอลัมน์ที่อ่านเอาขอมอบความรื่นรมย์ให้กับผู้อ่านด้วยภาพปกสวยๆ และเนื้อเรื่องในแบบต่างๆ ของนักเขียนชั้ครูที่เคยผ่านมือ ผ่านตาและผ่านใจ เพื่อให้ทุกคนได้ร่วมรำลึกถึงผลงานของนักเขียนแต่ละท่านให้พอหายคิดถึงแม้เวลาจะผ่านไปแล้วเนิ่นนาน ภาพและตัวอักษรจะปรากฏให้เห็นอีกครั้งในยุคของการอ่านออนไลน์

****************************

หลายคนรู้จักผลงานหัสนิยายสามเกลอ พล นิกร กิมหงวน หรือ วรรณกรรมบู๊แอ็กชัน อย่าง เสือดำ เสือใบ จากปลายปากกาของนักเขียนชื่อก้อง ป. อินทรปาลิต เป็นอย่างดี ในจำนวนผลงานสร้างชื่อเหล่านี้ นอกเหนือจากแนวหัสดีขำขันหรือ บู๊แอ็กชันแล้ว ท่านยังสร้างผลงานนวนิยายแนวชีวิตรักโศก ออกมาเป็นจำนวนมากอีกด้วย

ป. อินทรปาลิต หรือ ปรีชา อินทรปาลิต (12 พฤษภาคม พ.ศ. 2453 – 25 กันยายน พ.ศ. 2511) เป็นบุตรชายคนที่สองของ พันโท พระวิสิษฐพจนการ (อ่อน อินทรปาลิต) และนางวิสิษฐพจนการ (ชื่น อินทรปาลิต) เกิดที่บ้านตำบลหลานหลวง อำเภอดุสิต จังหวัดพระนคร จากข้อมูลในวิกิพีเดีย บอกเล่าเรื่องราวชีวิตการประพันธ์ของท่านไว้พอสังเขปว่า

ด้วยความปรารถนาของผู้เป็นบิดา ที่จะให้บุตรชายได้เป็นนายทหารเหมือนอย่างตัวท่าน เมื่อ นายปรีชา อินทรปาลิต ได้รับการศึกษาชั้นมัธยมต้นแล้ว จึงได้เข้าเรียนในโรงเรียนนายร้อยทหารบก (ปัจจุบันคือโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า) ซึ่งขณะนั้นยังแยกเป็น โรงเรียนนายร้อยประถมและมัธยม เป็นนักเรียนร่วมรุ่นกับนายทหาร รุ่น 2474

แต่เนื่องจากท่านเป็นผู้มีนิสัยชอบความสนุกสนาน และรักชีวิตอิสระมาตั้งแต่เยาว์วัย จึงไม่อาจจะศึกษาต่อให้สำเร็จได้ ด้วยความเป็นผู้ชอบอ่านหนังสือ และได้มีโอกาสรู้จักกับนักประพันธ์ผู้ใหญ่หลายท่านในสมัยที่บิดาเป็นทั้งอาจารย์และบรรณาธิการหนังสือพิมพ์รายเดือน ‘เสนาศึกษาและแผ่วิทยาศาสตร์’ ของกรมยุทธศึกษาทหารบก ทำให้มีใจรักการประพันธ์ และได้หัดเขียนเรื่องสั้นๆ ตั้งแต่บัดนั้น

ครั้นเมื่อลาออกจากโรงเรียนแล้ว ได้เข้ารับราชการในกระทรวงพาณิชย์และคมนาคม ต่อมาได้โอนไปอยู่กองทาง กรมโยธาเทศบาล ได้ใช้เวลาว่างเขียนหนังสืออยู่เสมอ และได้เคยส่งไปลงในหนังสือพิมพ์บางฉบับโดยมิได้รับผลประโยชน์ตอบแทน นอกจากความภูมิใจจากเรื่องสั้นๆ กลายเป็นนวนิยายขนาดเล่มเดียวจบในสมัยนั้น เขียนแล้วเก็บไว้เป็นหลายๆ เรื่อง ซึ่งพี่ๆ น้องๆ ก็ได้อ่านกันทุกเรื่อง และทุกคนก็ลงความเห็นพ้องต้องกันว่าเรื่อง ‘นักเรียนนายร้อย’ เป็นเรื่องที่เขียนได้ดีที่สุด อาจจะเป็นเพราะมีแรงบันดาลใจมากกว่าเรื่องอื่น ด้วยเลือดเข้มของนักเรียนนายร้อยยังซ่อนเร้นอยู่ในห้วงลึกของจิตใจ หาได้จืดจางไปตามกาลเวลาที่ผ่านไปไม่ ด้วยเรื่องสนับสนุนของวงศ์ญาติ นางไข่มุกด์ อินทรปาลิต ผู้เป็นภรรยา จึงได้นำต้นฉบับ ‘นักเรียนนายร้อย’ ไปส่งยังสำนักพิมพ์เพลินจิตต์ของ นายเวช กระตุฤกษ์ เจ้าของสำนักพิมพ์ได้รับไว้ด้วยความยินดี เมื่อพิมพ์ออกมาจำหน่ายปรากฏว่าหนังสือขายได้เป็นจำนวนสูงในเวลาอันรวดเร็ว และเป็นเรื่องที่กล่าวขวัญในหมู่นักอ่านทั่วไป นับว่า ‘นักเรียนนายร้อย’ เป็นผู้มอบความสำเร็จอันยิ่งใหญ่ในความเป็นนักประพันธ์ให้แก่ ป. อินทรปาลิต สำนักพิมพ์รีบส่งผู้แทนมาติดต่อขอซื้อเรื่องต่อไปโดยด่วน นับแต่นั้นเรื่อยมาเรื่องของ ป. อินทรปาลิต ก็ทยอยออกสู่ตลาดเรื่อยๆ สำนักพิมพ์อื่นๆ ก็ติดต่อขอซื้อเรื่องอีกหลายต่อหลายแห่งด้วยกัน

ผลงานของท่านและนักเขียนในยุคนั้น ส่วนใหญ่จะมีตีพิมพ์ออกมาเป็นเล่มเล็กๆ ขนาดพ็อกเก็ตบุ๊กปกอ่อน มีรูปวาดปกสวยงาม ซึ่งในเวลานั้นมีหลายสำนักพิมพ์ผลิตออกมาเป็นจำนวนมาก ไม่ว่าจะเป็นเพลินจิตต์หรือบรรณาคาร ซึ่งในจำนวนนี้ก็รวมถึงนิยายขนาดสั้น นางครวญ เล่มนี้ด้วยเช่นกัน นิยายขนาดสั้นเรื่องนี้เปิดตัวด้วยฉากอันสวยงามของคฤหาสน์ พรพิมล…

“แพ็กการ์ด” เก๋งสีฟ้าแก่คลานเข้ามาในบ้าน “พรพิมล” อย่างแช่มช้า สุภาพบุรุษพ้นวัยกลางคนไปแล้วที่นั่งอยู่ตอนหลังรถตามลำพังคือนายพินิจ พรพิมล เจ้าของคฤหาสน์อันหรูหรานี้เอง

ป. อินทรปาลิต เปิดตัวตัวละครหลัก มหาเศรษฐี พินิจ พรพิมล ซึ่งมีภรรยาคือคุณเนื่อง และลูกสาวเพียงคนเดียวคือดารณี สาวน้อยวัยรุ่นที่ร่าเริง ภาพลักษณ์ภายนอก ครอบครัวนี้เป็นภาพของครอบครัวที่มีความอบอุ่น พรั่งพร้อม แม้ว่านางเนื่อง ภรรยาของเขา จะใช้จ่ายเงินอย่างสิ้นเปลือง และนิสัยค่อนข้างเอาแต่ใจ ใช้อำนาจแม้แต่การไล่คนขับรถออกจากบ้านเมื่อทำให้หล่อนไม่พอใจขึ้นมาโดยไม่ฟังเหตุผล ส่วนดารณีก็ติดนิสัยมารจากมารดาเช่นกัน

แต่แล้ว ชีวิตของเขาก็เปลี่ยนไปเมื่อได้รับจดหมายฉบับหนึ่ง!

มันเป็นจดหมายจากซ่อนกลิ่น อดีตเมียคนใช้ของเขา ที่หายสาบสูญไปเมื่อยี่สิบสามปีก่อน…

ในครั้งนั้น เขายังเป็นนายพินิจ หนุ่มน้อยบุตรชายคนเดียวของคุณหญิงดุลยกิจวิทูรย์ และซ่อนกลิ่นก็เป็นเพียงสาวใช้ในบ้านที่มีหน้าตาหมดจด สะสวย ผู้ที่คุณหญิงซื้อตัวมาจากมารดาของหล่อนมาชุบเลี้ยงเอาไว้ ชายหนุ่มหญิงสาวที่ใกล้ชิดกันจนเกิดความรักและได้เสียกัน จนกระทั่งซ่อนกลิ่นตั้งครรภ์ขึ้นมา

เหตุการณ์นี้เอง ทำให้มารดาของเขาโกรธแค้นมาก จนทำร้ายหล่อนและขับไล่ให้ออกจากบ้าน ในขณะที่เขาไม่อยู่ และเธอก็หายสาบสูญไปโดยที่พินิจไม่อาจติดต่อตามหาได้เลย ภายหลังจากนั้นไม่นาน คุณหญิงดุลยกิจวิทูรย์ก็บังคับให้เขาแต่งงานกับ นางสาวเนื่อง อนันตศักดิ์ ธิดาของ คุณพระมวญสารบรรณ คู่ครองที่ท่านคิดเหมาะสมคู่ควรกับเขา จนพินิจมีลูกที่เกิดกับเนื่อง ก็คือดารณีนั่นเอง

ในจดหมายฉบับนั้นบอกว่า ซ่อนกลิ่นกำลังล้มเจ็บอย่างหนักด้วยวัณโรคระยะสุดท้าย และเธอก็อยากจะฝากลูกสาวคนเดียวผู้เป็นสายเลือดของเขาไว้ด้วยความเป็นห่วง เด็กสาวผู้นั้นมีชื่อว่านัยนา หรือติ๋ว

พินิจรีบเดินทางไปหาซ่อนกลิ่นตามที่อยู่ที่ได้รับมาทันที และเมื่อไปถึงก็พบว่าอดีตภรรยาของเขาอาศัยกับลูกสาวเพียงสองคนอย่างลำบากยากแค้น ภายหลังจากที่หล่อนฝากฝังนัยนาไว้กับเขาแล้ว ซ่อนกลิ่นก็หมดลมหายใจ

เขาตัดสินใจรับนัยนามาอยู่ร่วมบ้าน แต่ก็ไม่อาจบอกความจริงว่าเธอเป็นลูกสาวแท้ๆ ของเขาได้ พินิจจึงบอกกับคุณเนื่องและดารณีว่า นัยนาเป็นลูกของเพื่อนสนิทที่เสียชีวิตลงและขอร้องให้เขาอุปการะแทน แม้จะไม่เต็มใจนัก แต่คุณเนื่องก็ยอมให้ดารณีเข้ามาอยู่ในบ้านในฐานะไม่ต่างกับคนรับใช้

ชีวิตของนัยนาที่ต้องมาอาศัยอยู่ภายในคฤหาสน์อันกว้างใหญ่และหรูหราของบ้านพรพิมล แม้ว่าจะไม่ใช่ตำแหน่งธิดาของเจ้าของบ้านอย่างที่ควรจะเป็น แต่ด้วยความกตัญญู เธอพยายามช่วยเหลืองานตามความต้องการของคุณเนื่องและดารณีด้วยความอ่อนน้อมถ่อมตน แม้ว่าทั้งเนื่องและดารณีจะไม่ชอบหน้าเธอเองก็ตามที

เด็กสาวต้องมาอาศัยอยู่เรือนคนใช้ร่วมกันกับเอื้อน สาวใช้รุ่นพี่ผู้ให้ความรักและเมตตาอย่างบริสุทธิ์ใจ

นัยนาคิดว่า มันเป็นกรรมเวรของหล่อนที่เกิดมาเป็นลูกเมียทาส ไม่อาจแสดงตัวให้ใครรู้ว่าหล่อนเป็นลูกของนายพินิจได้ ดังนั้นนัยนาจึงมานะกัดฟัน ขยันขันแข็งและอคยเอาอกเอาใจรับใช้สองแม่ลูกอย่างดีที่สุด

และในเวลาต่อมา พินิจก็ได้รับจดหมายจากนายชม คนใช้ของเขาที่ถูกเนื่องขับไล่ออกไปจากบ้านอย่างไม่เป็นธรรม จดหมายฉบับนั้นเขียนเล่าว่านายชมได้รู้ความลับของคุณนายเนื่อง ว่าหล่อนเป็นชู้กับนายจรัสที่เป็นนักธุรกิจหนุ่มรูปงามอายุน้อยกว่าหลายสิบปี จนทำให้นางเนื่องกลัวว่าจะล่วงรู้ถึงหูเขา เลยหาเรื่องขับไล่ออกจากบ้าน

พินิจตกตะลึงกับข่าวที่ได้รับโดยไม่คาดฝัน เขาพยายามสืบหาความจริง และค้นพบหลักฐานที่พิสูจน์ความสัมพันธ์ของคนทั้งคู่ และยิ่งไปกว่านั้น นายจรัสก็คือชายหนุ่มที่มาติดพัน ดารณี ลูกสาวของเขาด้วยเช่นกัน

ทั้งแม่และลูก ต่างมีชายคนรักร่วมกัน!!

เขาตัดสินใจบอกความจริงเรื่องนัยนาแก่สองแม่ลูก และขอหย่าขาดจากเนื่องด้วยเหตุผลที่หล่อนมีชู้ และสาวใหญ่อย่างคุณเนื่องก็ไม่ทางปฏิเสธด้วยจำนนต่อหลักฐานทั้งปวง ขณะที่ดารณีเองก็ไม่อาจรับความจริงได้ หล่อนไปอาศัยอยู่กับญาติอีกบ้านหนึ่งด้วยความปวดร้าวใจ

เรื่อง : นางครวญ

ผู้เขียน : ป. อินทรปาลิต

สำนักพิมพ์ : บรรณาคาร

ปีที่พิมพ์ : 2498

เล่มเดียวจบ

ในงานวันฌาปนกิจศพของซ่อนกลิ่นที่วัด ทั้งพินิจและนัยนาเดินทางมาร่วมงานจนพิธีต่างๆ เสร็จสิ้นลงด้วยดี แต่แล้ว ระหว่างการเดินทางกลับบ้านนั่นเอง นัยนามองเห็นชายลึกลับ ซ่อนตัวอยู่ข้างกำแพงวัด และทันใดนั้นเอง มันก็ยกปืนขึ้นยิงตรงมายังบิดาของหล่อน!

หญิงสาวหวีดร้องออกมา และทำให้กระสุนนั้นพลาดเป้า นายชม คนรถที่กลับมาทำงานให้กับนายพินิจและสมัครพรรคพวก ช่วยกันตามไล่จับผู้ร้าย ก่อนที่จะพบว่ามือปืนรายนี้ก็คือนายจรัสนั่นเอง!

ต่อจากนั้น ทั้งเนื่องกับจรัสชู้รัก ก็ถูกควบคุมตัวไปยังสถานีตำรวจ ในขณะที่เขาและนัยนา ได้แต่ยืนมองดูชะตากรรมของคนทั้งคู่ด้วยความสลดใจ พินิจปลอบใจลูกสาวที่เป็นสายเลือดขอซ่อนกลิ่นด้วยความรักและอาทร

บัดนี้ ชีวิตอันลำเค็ญที่ต้องครวญคร่ำด้วยความทุกข์โศกของสาวน้อยนัยนา ได้ผ่านพ้นเมฆหมอกแห่งอุปสรรคอันเลวร้ายนั้น มาสู่แสงสว่างอันสดใสของชีวิตใหม่แล้วโดยสมบูรณ์…

นวนิยายแนวรักโศกเรื่องนี้ เป็นผลงานของ ป. อินทรปาลิต ที่แม้จะไม่โดดเด่นเป็นที่รู้จัก เหมือนกับผลงานเรื่องอื่นๆ ของท่าน แต่ก็สะท้อนภาพชีวิตสังคม ความเป็นอยู่ในยุคหนึ่งของพระนครในอดีต รวมถึงเป็นเสมือนหมุดหมายหนึ่งบนเส้นทางวรรณกรรมไทย ที่มีอิทธิพลมาถึงวรรณกรรมพาฝันในยุคปัจจุบัน